تحقیقات بازار چیست ؟

در دنیای پویای تجارت امروز، موفقیت مشروط به شناخت دقیق بازار و نیازهای مشتریان است. تحقیقات بازار به مثابه ابزاری کارآمد بوده و زمینه‌ساز تصمیم‌گیری‌های آگاهانه و استراتژی‌های هدفمند می‌شود.

این مقاله با ارائه تعریفی جامع از تحقیقات بازار ، ضرورت و مزایای آن را واکاوی می‌کند. در ادامه، به تشریح گام‌های کلیدی در انجام یک تحقیق بازار موفق می‌پردازیم و با معرفی انواع روش‌های تحقیق، خواننده را در انتخاب ابزار مناسب یاری می‌رسانیم.

تحقیقات بازار یعنی چه؟

تحقیقات بازار (Marketing Research) فرآیندی نظام‌مند است که توسط کسب و کارها برای جمع‌آوری اطلاعات در مورد بازار هدف، رفتار مصرف‌کننده و روندهای اقتصادی به کار می‌رود. این اطلاعات برای توسعه و پالایش استراتژی‌ها و ایده‌های تجاری ضروری است. این تحقیقات به کسب و کارها کمک می‌کند تا مشتریان ایده‌آل خود را با جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها شناسایی کنند. این امر به آنها این امکان را می‌دهد تا محصولات و خدمات خود را به گونه‌ای تنظیم کنند که نیازها و خواسته‌های خاص این مخاطب را به درستی برآورده کند.

قبل از راه‌اندازی هر کسب و کار یا خدمات و یا حتی محصول جدید، شرکت‌ها می‌توانند از تحقیقات بازار برای ارزیابی پتانسیل موفقیت آن استفاده کنند. این ممکن است شامل تماس مستقیم با مشتریان بالقوه برای سنجش علاقه آنها و جمع‌آوری بازخورد باشد. با درک رفتار مصرف‌کننده و روندهای بازار، کسب و کارها می‌توانند در مورد جنبه‌های مختلف عملیات خود تصمیمات آگاهانه‌ای بگیرند. این می‌تواند شامل توسعه محصول، استراتژی‌های قیمت‌گذاری، کمپین‌های بازاریابی و موارد دیگر باشد.

در نتیجه، تحقیقات بازار ابزاری ضروری برای کسب و کارها برای پیمایش در بازار دائما در حال تغییر است. با جمع‌آوری بینش‌های ارزشمند در مورد مخاطبان هدف و روندهای بازار، شرکت‌ها می‌توانند تصمیمات آگاهانه‌ای بگیرند که منجر به موفقیت می‌شود.

انواع تحقیق بازار

دو نوع اصلی تحقیقات بازار وجود دارد: تحقیقات اولیه و تحقیقات ثانویه.

تحقیقات اولیه بازار (Primary Research)

این نوع تحقیقات شامل روش‌هایی مانند گروه‌های متمرکز، نظرسنجی و پر کردن پرسشنامه است. در این روش اطلاعات بطور مستقیم از طریق تعامل با مخاطبان هدف جمع‌آوری می‌شود.

تحقیقات ثانویه بازار (Secondary Research)

این نوع تحقیقات شامل بررسی منابع موجود مانند مقالات علمی، اینفوگرافیک‌ها (نمایش بصری اطلاعات) و گزارش‌های سفید (گزارش‌های جامع که توسط شرکت‌ها برای ارائه اطلاعات به مخاطبان خاص تهیه می‌شوند) است. در این روش به جای جمع‌آوری مستقیم اطلاعات، از داده‌های موجود که قبلا توسط دیگران جمع‌آوری شده استفاده می‌شود.

تحقیقات بازار همچنین به دو دسته کلی کیفی و کمی نیز تقسیم می‌شود:

تحقیقات کیفی بازار (Qualitative Research)

هدف این نوع تحقیقات درک احساسات و تفکرات مشتریان است. برای رسیدن به این هدف، از روش‌هایی مانند مصاحبه‌های عمیق و گروه‌های متمرکز استفاده می‌شود که به کشف دیدگاه‌ها و انگیزه‌های پنهان مشتریان کمک می‌کند.

تحقیقات کمی بازار (Quantitative Research)

این نوع تحقیقات بر روی داده‌ها و آمار تمرکز دارد. با استفاده از روش‌هایی مانند بررسی وبسایت، میزان تعامل در شبکه‌های اجتماعی و تعداد مشترکین، به سنجش و تحلیل عددی رفتار و ویژگی‌های مشتریان می‌پردازد.

روش های تحقیقات بازار

تحقیقات بازار از روش‌های مختلفی برای جمع‌آوری اطلاعات در مورد بازار و مشتریان استفاده می‌کند. در اینجا به برخی از روش‌های تحقیقات بازار اشاره می‌کنیم:

مصاحبه حضوری (Face-to-Face Interview)

این یکی از قدیمی‌ترین روش‌های تحقیقات بازار است. در این روش، مصاحبه‌کنندگان مستقیما با افراد در خیابان یا اماکن عمومی صحبت می‌کنند و سوالاتی در مورد عادات خرید، محصولات و برندهایی که به یاد می‌آورند، می‌پرسند. اطلاعات جمع‌آوری شده با میزان فروش نشریات مقایسه می‌شود تا اثربخشی تبلیغات آنها سنجیده شود.

گروه‌های متمرکز (Focus Groups)

گروه‌های متمرکز شامل تعداد کمی از مصرف‌کنندگان منتخب است که برای تست یک محصول یا مشاهده یک تبلیغ گرد هم می‌آیند. سپس از آنها در مورد برداشت‌شان از محصول، برند شرکت یا محصولات رقیب بازخورد گرفته می‌شود.

تحقیقات تلفنی (Phone Research)

این روش از تحقیقات بازار ، جمع‌آوری اطلاعات را به شکل کارآمدتر و مقرون به صرفه‌تری امکان‌پذیر می‌کرد. اگرچه برای سال‌ها روش ترجیحی محققان بازار بود، اما با کاهش خطوط تلفن ثابت و جایگزینی آنها با تلفن‌های همراه که دسترسی به آنها دشوارتر است، محبوبیت خود را از دست داده است.

تحقیقات با استفاده از نظرسنجی (Survey Research)

نظرسنجی با استفاده از پرسشنامه‌ها می‌توانند بصورت پستی و با انگیزه‌هایی مانند کوپن‌های تخفیف یا هدیه برای تشویق به شرکت، برای مصرف‌کنندگان ارسال شوند. این نظرسنجی‌ها به شرکت‌ها کمک می‌کند تا بفهمند مصرف‌کنندگان در مورد محصول، برند و قیمت آن چه نظری دارند.

تحقیقات بازار آنلاین (Online Marketing Research)

با افزایش زمان حضور مردم در اینترنت، فعالیت‌های تحقیقات بازار نیز به دنیای آنلاین نقل مکان کرده‌اند. جمع‌آوری داده همچنان از طریق فرم‌های شبیه به نظرسنجی انجام می‌شود. اما به جای اینکه شرکت‌ها بصورت فعال به دنبال شرکت‌کنندگان در خیابان باشند یا با تماس‌های تلفنی ناخواسته آنها را آزار دهند، خود افراد می‌توانند با ثبت نام، شرکت در نظرسنجی‌ها و ارائه نظرات خود در زمان مناسب مشارکت کنند.

مزایای تحقیقات بازار

تحقیقات بازار برای ایجاد وفاداری به برند و رضایت مشتری حیاتی است. از آنجایی که بعید به نظر می‌رسد محصولی بطور یکسان برای همه مصرف‌کنندگان جذاب باشد، یک برنامه قوی برای تحقیق بازار می‌تواند به شناسایی گروه‌های جمعیتی کلیدی و بخش‌های بازار که بیشترین احتمال استفاده از محصول را دارند، کمک کند.

تحقیقات بازار برای توسعه فعالیت‌های تبلیغاتی یک شرکت نیز اهمیت دارد. برای مثال، اگر تحقیق بازار یک شرکت نشان دهد که مصرف‌کنندگان آن به جای X از Y استفاده می‌کنند، آنگاه می‌تواند تبلیغات خود را بر روی پلتفرم X (مثلا توئیتر) به Y (مثلا اینستاگرام) متمرکز کند. یا اگر تحقیقات نشان دهد که بازار هدف آنها به ارزش محصول اهمیت می‌دهد تا صرفا قیمت پایین، می‌توانند روی بهبود محصول به جای کاهش قیمت آن کار کنند.

همچنین اگر بتوانید در کنار تحقیقات بازار یک بیزینس پلن عالی هم برای کسب و کارتان بچبنبد قطعا به بهترین بازخورد خواهید رسید.

سخن پایانی

تحقیقات بازار ابزاری ضروری برای کسب و کارها در دنیای رقابتی امروز است. با درک عمیق از نیازها، خواسته‌ها و رفتار مشتریان، شرکت‌ها می‌توانند محصولات و خدماتی را توسعه دهند که بطور موثرتری به آنها خدمت می‌کنند. استفاده از روش‌های مختلف تحقیقات، مانند مصاحبه‌ها، نظرسنجی‌ها، گروه‌های متمرکز و تجزیه و تحلیل داده‌ها، به شرکت‌ها کمک می‌کند تا بینش‌های ارزشمندی راجع به بازار هدف خود به دست آورند. این بینش‎‌ها می‌تواند در تصمیم‌گیری‌های مختلفی مانند توسعه محصول، قیمت‌گذاری، بازاریابی و استراتژی کلی کسب و کار نقش کلیدی داشته باشد.

در نهایت، تحقیقات بازار بطور مداوم در حال تکامل است. با ظهور فناوری‌های جدید و تغییر رفتار مصرف‌کنندگان، شرکت‌ها باید از جدیدترین روش‌ها و ابزارهای تحقیقاتی برای جمع‌آوری داده‌های دقیق و بروز استفاده کنند. با سرمایه‌گذاری در تحقیق بازار، کسب و کارها می‌توانند شانس خود را برای موفقیت در بلندمدت افزایش دهند و جایگاه خود را در بازار رقابتی حفظ کنند.

منبع: Investopmedia